“Goed begonnen is half gewonnen,..”
Bikepacking Belgium besteedt veel aandacht aan een wel overwogen materiaalkeuze voor het frameset. Er bestaan verschillende materialen waaruit framesets voor reisfietsen kunnen worden vervaardigd. Elk materiaal heeft zijn voor- en nadelen en de uiteindelijke keuze is vaak een (objectieve of subjectieve) afweging in functie van de reisstijl en de voorkeur van de reisfietser. Hieronder geven we een overzicht.
CARBON: Carbon frames kunnen zeer licht en aerodynamisch worden ontworpen. In de racefiets wereld waar alles draait om versnelling en snelheid vinden we dit materiaal dan ook vaak terug. Lichte carbonframes zijn echter zeer bros waardoor het materiaal niet goed bestand is tegen schokken. Bij schokken of valpartijen kunnen microscheurtjes optreden die zelfs met het blote oog niet zichtbaar zijn. Lichtgewicht carbonframes zijn ook niet goed bestand tegen het schuren van bikepackingtassen die met straps aan de fiets worden bevestigd. Aangezien een reis- of bikepackingfiets betrouwbaar dient te zijn, beschouwen we carbon frames daarom als de minst interessante en minst duurzame keuze. Uitzondering op deze regel zijn enkele bijzonder carbon fietsmodellen (bvb. Salsa Cutthroat) die doelbewust zwaarder werden uitgevoerd om aan het criterium van betrouwbaarheid tegemoet te komen. Carbon is wel zeer geschikt om specifieke fietsonderdelen (zoals voorvorken, velgen, stuurpennen, etc.) lichter te maken op voorwaarde dat de dikte en de richting van de vezels wordt ingezet in functie van de gewenste betrouwbare eigenschappen.
STAAL: Staal is een zeer betrouwbaar materiaal dat sinds het ontstaan van fietsen wordt ingezet. Stalen buizen kunnen buigen onder belasting en zullen pas scheuren als er vermoeiing optreedt. Stalen buizen kunnen dus flexen wat zowel een voordeel als een nadeel kan zijn voor reisfietsen. Het voordeel is dat het microschokken kan opvangen wat het comfort van de rijder ten goede komt. Het nadeel is dat het frame kan gaan ‘zwabberen’ als er veel bagage wordt vervoerd. Hoe zwaarder de stalen buis hoe stijver ze wordt maar hoe lager het ‘comfort-effect’. Voor bikepacking met weinig bagage kunnen dus lichte stalen buizen in variabele dikte worden ingezet, voor biketouring met meer bagage dienen zware stalen buizen in constante dikte worden gebruikt om voldoende stijfheid te creëren en stijgt dus het totale gewicht van de fiets. Hoe lichter de stalen fiets hoe duurder deze wordt aangezien de buizen (double of tripple butted) duurder worden en het lasprocédé duurder wordt. Staal dient ook te worden gecoat om corrosie te voorkomen. Dunne stalen buizen worden door sommige fietsliefhebbers als esthetisch ervaren vanwege het retro-effect. We beschouwen staal als een zeer interessante keuze voor bikepackingfietsen zonder achterdrager met weinig bagage (bvb. Ritchey Outback), voor budgetvriendelijke no-nonsense reisfietsen met een hoge betrouwbaarheid (bvb. Surly Disc Trucker) of voor full-custom lokaal gesoldeerde framesets (bvb. Patria Kosmos).
ALUMINIUM: Aluminium buizen hebben een zeer hoge stijfheid in verhouding tot het gewicht. Indien je er niet van houdt dat jouw reisfiets onstabiel aanvoelt met bagage of zwalpt over ruw terrein met vele stuurbewegingen dan is aluminium de juiste keuze. Goedkope dunwandige aluminium framesets worden echter te bros en dus minder betrouwbaar als materiaal voor reisfietsen. Kwalitatieve heavy-duty aluminium framesets zijn bijzonder geschikt om toerfietsen enerzijds licht te houden en anderzijds een stabiel rijgedrag te behouden onder invloed van bagage. Het comfort wordt gecreëerd door brede banden op lage druk en kan worden verhoogd met een verende zadelpen of verende cockpit. De drie premium toerfiets topmerken idworx, Velotraum en Santos kiezen dan ook voor aluminium. Hun kwaliteit is zodanig hoog dat hoge systeemgewichten en langdurige betrouwbaarheid kunnen worden bereikt met relatief lichte reisfietsen vanaf 12 kg. Stoere volumineuze aluminium buizen worden door sommige fietsliefhebbers als esthetisch ervaren.
TITANIUM: Titanium heeft vele voordelen. Ten eerste kan titanium flexen onder invloed van belasting of schokken (cfr. staal). Bovendien kunnen titanium buizen kunnen worden gevormd (cfr. carbon) waardoor de eigenschappen van de reisfiets kunnen worden ‘gestuurd’. Zo is het mogelijk in titanium zowel een lichte stijve toerfiets te maken (cfr. aluminium) als een comfortabele flexibele bikepackingfiets (cfr. staal). Ten derde is titanium corrosiebestendig (corrosion resistant), dient het niet te worden gecoat waardoor een tijdloze look ontstaat en kan het frame eindeloos met staalwol worden opgeschuurd als nieuw. Ten vierde is titanium zeer goed bestand tegen schokken van bijvoorbeeld valpartijen (impact resistant). En op de koop toe is titanium zeer schuurbestendig (abrasion resistant) waardoor de off-road fietser zich geen zorgen hoeft te maken over zandkorrels tussen het frame en de tassen . Titanium combineert dus alle goede eigenschappen van de drie voorgaande materialen. Titanium heeft slechts één nadeel,… de hogere prijs. Opgelet, spijtig genoeg zijn niet alle titanium fietsen even kwalitatief. Een slim design in functie van de reisstijl en een hoge kwaliteitscontrole zijn hierbij van belang. Bij gespecialiseerde merken zoals idworx (lichte stabiele toerfietsen) en Chiru (comfortabele sportieve bikepacking- of ultracyclingfietsen) hoeft u zich daar geen zorgen over te maken.
